Sjedenje na toplom ljetnom suncu, obavljanje fizičkih poslova, gimnastika ili prezentacija na poslu, sve su to aktivnosti koje izazivaju znojenje. Pod takvim naporima prirodno je i zdravo znojiti se.

Kada ste izloženi velikoj vrućini, radite teške fizičke poslove ili ste izloženi ekstremnom emocionalnom stresu možete izgubiti i litru tekućine - znoja za jedan sat.

Ponekad složen mehanizam znojenja može se poremetiti bilo kao intenzivno znojenje ili slabo i prestanak znojenja. Pretjerano znojenje može biti veoma neugodno, a može doći i do mnogo ozbiljnijih zdravstvenih problema.

Ipak za većinu ljudi, znojenje je samo manja nelagodnost, neugodan miris usljed znojenja je više uznemiravajući. Iako je znoj u principu bez mirisa, može dobiti neugodan miris u kontaktu sa bakterijama na koži.

Zdravi ljudi se normalno znoje, ali koliko, gdje i kada varira od osobe do osobe. Faktori koji kod mnogih ljudi izazivaju znojenje su: fizički rad i vježbe, toplo vrijeme, nervoza i stres.

Znojenje prouzrokovano emocijama se obično pojavljuje na licu, ispod pazuha i na stopalima, ali koliko se znojite može ovisiti o raspoloženju, o nekim namirnicama i napitcima, lijekovima i zdravstvenom stanju i o hormonalnom statusu. Neki ljudi imaju nasljednu sklonost da im se intenzivno znoje dlanovi i stopala.

Nemoguće je odrediti šta je to normalno znojenje jer varira od osobe do osobe, zato je potrebno da svako dobro poznaje sebe kako bi mogao primjetiti neuobičajene promjene. Kada počne rasti tjelesna temperatura, živčani sustav stimulira znojne žljezde da luče tekućinu na površinu kože, gdje ona isparava.

Znoj se sastoji od vode i soli uglavnom natrijum klorida i u tragovima sadrži elektrolite supstance koje pomažu da se regulira ravnoteža vode u organizmu.

Mnogi faktori utječu na to koliko se znojite i čak kako vaš znoj miriše :

• Neke vrste hrane i pića. Pića koja sadrže kofein i alkohol kao i pretjerano začinjena hrana.


• Lijekovi koji izazivaju pretjerano znojenje su neki antidepresivi, morfijum, velike doze hormona tiroidne žljezde tiroksina, kao i pretjerane doze analgetika.


• Hipoglikemija, smanjena količina šećera u krvi tj. kada nivo šećera padne ispod normalne granice što se često dešava kod ljudi koji boluju od dijabetesa i uzimaju inzulin ili lijekove koji potiču lučenje inzulina. Rani simptomi su znojenje, drhtanje, slabost, glad, mučnina i vrtoglavica.


• Uslijed groznice sa povišenom tjelesnom temperaturom kada temperatura počne padati moguće je intenzivno znojenje, što je znak da se tijelo bori protiv povišene temperature.


• Hipertireoidoza, kada tiroidna žljezda pretjerano luči hormon tiroksin može izazvati više simptoma među kojima je gubljenje tjelesne težine, ubrzan rad srca, nervozu i povećanu osjetljivost na vrućinu što izaziva mnogo jače znojenje .

Smanjeno znojenje ili nikakvo znojenje

Mnogi ljudi se brinu oko pretjeranog znojenja, ali izuzetno slabo ili nikakvo znojenje je stanje koje može biti opasno po život. Uzroci ovog stanja mogu biti: neke vrste lijekova (antidepresivi mogu utjecati na funkcioniranje znojnih žljezda), oboljenja autonomnog živčanog sistema koja mogu utjecati na funkcioniranje znojnih žljezda i teškoće u postizanju normalne temperature tijela, infekcije znojnih žljezda, opekotine, dehidracija, toplotni udar kod koga se gube funkcije tijela da snizi tjelesnu temperaturu.

Kako možete pomoći sebi da smanjite znojenje i otklonite neugodne tjelesne mirise :

Svakodnevno se kupajte ili tuširajte što omogućava da broj bakterija na koži ostane u minimalnim granicama.

Birajte čarape i cipele-tenisice napravljene od prirodnih materjala, kožne tenisice pomažu protiv znojenja stopala jer omogućavaju koži da diše. Često mijenjajte čarape. Također i odjeća od prirodnih materijala kao što je svila, pamuk, vuna omogućava da koža diše.

Preparate protiv znojenja nanosite navečer, izaberite nemirisne preparate. Preparati protiv znojenja funkcioniraju tako što blokiraju izlazne znojne kanale aluminijovim solima pa tako smanjuju količinu znoja koja izlazi na površinu kože.

Dezodoransi ne zaustavljaju znojenje, ali koža postaje kiselija što manje odgovara bakterijama. Preparati protiv znojenja često iritiraju kožu dok je mnogo manje iritiraju dezodoransi, pogotovo oni u stiku i na bazi biljnih ekstrakata.

Probajte koristiti tehnike relaksacije kao što je joga ili meditacija jer one mogu pomoći da kontrolirate stres koji je čest pokretač prekomjernog znojenja. Promijenite način ishrane, izbjegavajte pića koja sadrže kofein, bijeli i crni luk.

Objavljeno 17.10.2006.